Ağır çelik yapı çelik konstrüksiyon yöntemleri arasında uygulanma sahası en geniş yöntemlerden biridir. Avrupa’da ağır çelik kullanımı tarihi 1800 yılların başına kadar uzanmaktadır. Ülkemizde ise 1990’lı yıllarda ağır çelik yapı kullanım alanları oluşmaya başlamıştır. Çelik yapılar geliştirilebilir imkanlara olanak sunar, bu açıdan da pek çok kişi ve kurum tarafından tercih edilir. Çelik yapılar konforlu oluşlarının yanı sıra kendilerine has taşınabilir montaj ve kurulum özellikleri ile de tercih alanlarını arttırmaktadır.
Ağır çelik yapıların uygulama alanının geniş olmasının ve sıklıkla kullanılmasının bir sebebi de yüzeyde ve detaylarda ıslaha olanak tanıyabiliyor oluşudur. Her inşada olduğu gibi çelik yapıların meydana getirilmesinde de kalite ve kalitenin talebe uygunluğu önemlidir. Günümüzde de ağır çelik yapılar pek çok açıdan hafif çelik yapılarla kıyaslanmaktadır.
Ağır Çelik ve Hafif Çelik Arasındaki Farklar
1- Maliyet: Ağır çelik yapı maliyeti hafif çelik yapılarla kıyaslandığında çok daha fazladır. Daha az bütçe ile kaliteli bir çelik çatı sistemi yaratmak isteyenler genelde ağır çelik yerine hafif çelik yapıları tercih ederler.
2- Teminat: Ağır çelik ürün temini, hafif çeliğe oranla çok daha kolaydır.
3- Zarar ve Tadilat Aşaması: Hafif çelik panellerde taşıyıcı sistem, ileriye dönük tadilatlar sırasında profillerin sık aralıklarla bulunmasından dolayı zarar görür. Bu da, bu tip yapılarda tercihe bağlı olarak bir kontrolden bağımsız tadilat yapılamayacağını gösterir.
4- Yük Taşıma: Hafif çelik yapı sistemleri ağır yükleri taşıyamaz. Bu yükün taşınmasının mümkün olmamasından dolayı cephe kaplama malzemelerinde ağır seçenekler kullanılamaz. Ağır çelik yapı ise yük taşıma kapasitesinin fazla olmasından dolayı seçeceğiniz cephe kaplamasında ya da yalıtım malzemesi seçiminde daha geniş seçeneklere yönelebilmenize olanak tanır. Ayrıca hafif çelik yapı sistemlerinde yük taşıma kapasitesinin fazla olmamasından dolayı döşemeler için de hafif tercihler yapmak gerekir. Ağır çelik yapı yük taşıma kapasitesiyle, betonarme binalardaki gibi sağlam bir yalıtıma sahip olmaya olanak tanır.
Neden Ağır Çelik Tercih Edilmelidir?
Ağır çelik fazla yük taşıma kapasitesine sahiptir, bu da yapacağınız diğer tercihler için yalnızca hafif olanları değil ağır olanları da değerlendirebilmenize olanak sağlar. Ağır çelik yapı betonarme yapı ile kıyaslanırsa, 10 kat daha fazla yükü taşıyabilir. Ayrıca ağır çelik yapı diğer betonarme yapılara kıyasla depreme çok daha dayanıklıdır. Ağır çeliğin üretimi fabrika ortamında gerçekleşir. Bu da bu tip yapıların olumsuz hava koşullarından etkilenmesini engeller. Ağır çelik yapılar düşünülenin aksine esnekliğe de sahiptir.
Bu esneklik sayesinde de istenilen şekil değişimleri yapılabilir. Bu da çok daha geniş bir alanda tasarım seçme özgürlüğü yaratır. Bu ve bunlar gibi pek çok avantaj ve pozitif özellik sayesinde ağır çelik yapılar popülerliklerini arttırmaya her geçen gün devam etmektedir. Bu popülerlik de ağır çelik yapı kullanım alanını geliştirirken, yeni alanlarda da doğan yeni avantajları da ortaya çıkarmaktadır. Ağır çelik sistem ile sağlam fabrikaların, dayanıklı hastaneler ve okulların, köprülerin inşası mümkün olmaktadır.
Ağır Çelik Yapının Avantajları
Ağır çelik yapı muadillerine kıyasla çok daha fazla yük taşıma kapasitesine sahiptir. Ayrıca ağır çelik yapılar sayesinde tavanlar daha yüksek, daha büyük ve daha açık olarak imal edilebilmektedir. Bu tip yapıların inşa süreci hızlıdır, özellikle betonarme binalarla kıyaslandığında ağır çelik yapının hem imalat hem montaj aşamasında daha hızlı olunduğu görülür.
Ağır çelik yapılar deprem, yangın gibi doğa olaylarına ve çeşitli olası deformelere karşı dayanıklıdır. Bu tip yapıların taşınabilir özelliği vardır, sökülüp tekrardan monte edilerek kurulabilir. Ağır çelik yapılar ayrıca dayanıklı ve güvenli olmasının yanı sıra uzun ömürlüdür.
Ağır çelik yapı, konstrüksiyon yapılar arasında uygulama alanı en geniş olan yapıdır. Taşıyıcı profillerinin büyüklüğü ve kalınlığı değişkenlik göstermektedir. Ağır çelik yapıların projeleri inşaat mühendisleri tarafından meydana getirilir ve bu yapılar fabrikada işlenir. Ağır çelik yapılar ön üretimlidir. Sahada, yani yapının bir bütün olarak meydana getirileceği arazide yalnızca kaynaklı işlemler ve montaj yapılır.
Tercih edilecek mimari tasarımda geniş seçenekli olanaklar ağır çelik yapı sayesinde sunulabilmektedir. Hem sökülüp yeniden montajının gerçekleştirilebiliyor oluşu nedeni ile hem de dayanıklı ve sağlam oluşuyla ağır çelik yapılar uzun yıllar boyunca kullanılabilir. Ağır çelikten yaygın olarak çatılar, alışveriş merkezleri, oteller ve benzeri yapılar meydana getirilebilmektedir.
Ağır çelik yapılar sayesinde hem ses hem ısı açısından iyi yalıtıma sahip ürünler tercih edilerek maksimum verim alınabilir. Ayrıca bu tip yapıların temizliği ve bakımı da kolaydır. Bulunduğu çevreyle uyum sağlayabilen, hem estetik zevke hitap eden hem de modern olan ağır çelik yapılar, tercih eden kullanıcılarına memnuniyet ve konfor sağlamaktadır. Ağır çelik yapılar ayrıca sağlam yapılardır.
Bu nedenle, ağır çelik yapıların sağladığı rahatlığın ve beğeninin yanı sıra güvenli ve dayanıklı olması da, özellikle deprem bölgelerinde bu tip yapıların tercih edilmesine neden olmuştur.
